Obligatoryjne warunki udzielenia przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności

Przesłanką obligatoryjnego udzielania przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności jest wystąpienie u skazanego choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby . Bez wątpienia skazani, odbywający zwłaszcza długoterminowe kary pozbawienia wolności cierpią na różnego rodzaju zaburzenia psychiczne lub dysfunkcje monosymptomatyczne. O uznaniu danej choroby za „ciężką” w rozumieniu przepisu art. 150 § 1 k.k.w. decyduje aktualny stan kliniczny skazanego. Jeżeli choroba może być leczona w warunkach szpitala więziennego, wówczas nie ma uzasadnionych podstaw do udzielenia skazanemu przerwy w wykonaniu kary. Decydujące znaczenie w tym zakresie mają zatem możliwości struktur penitencjarnej służby zdrowia. Niemniej jednak w razie wystąpienia podstaw uzasadniających udzielenie przerwy w wykonywaniu kary sąd ma obowiązek jej udzielenia. Z uwagi na fakt podniesienia prawa do ochrony zdrowia do rangi normy konstytucyjnej (art. 68 Konstytucji RP), oraz przez wzgląd na zasadę humanitarnego traktowania osób skazanych.

Fakultatywne warunki udzielenia przerwy w karze

Z kolei przesłanką fakultatywnego udzielenia przerwy w wykonaniu kary są „ważne względy rodzinne lub osobiste”. Względy te muszą być zdarzeniami wyjątkowymi. Obecność skazanego wówczas jest absolutnie niezbędna do zagwarantowania bytu czy opieki nad członkiem rodziny. Może to mieć też miejsce tylko wówczas, gdy celu tego nie można osiągnąć w żaden inny sposób niż przez udzielenie przerwy w karze (postanowienie SA w Gdańsku z dnia 22.08.2000 r., II AKz 630/00, OSAG 2001/1, poz. 7; postanowienie SA w Krakowie z dnia 17.11.2003 r., II AKz 569/03, KZS 2003/11, poz. 37; postanowienie SA w Lublinie z dnia 23.09.2009 r., II AKzw 758/09, KZS 2010/1, poz. 76). Rolą sądu będzie więc ustalenie stanu faktycznego sprawy uzasadniającego udzielenie przerwy. Po drugie natomiast dokonanie oceny czy wolą skazanego jest rzeczywiście dążenie do osiągnięcia celów uznanych za ważne.

 

Przerwa jest jedną z najdalej idących form wstrzymania wykonania kary pozbawienia wolności. Z tego względu przed jej udzieleniem należy każdorazowo rozważyć, czy dla zrealizowania potrzeb, jakim ma ona służyć nie będzie wystarczające skorzystanie z innych przewidzianych w kodeksie możliwości zezwolenia skazanemu na krótkotrwały pobyt na wolności – np. z instytucji zezwolenia (art. 141a § 1 i art. 165 § 2 k.k.w.) czy przepustki (art. 91 pkt 7 i art. 92 pkt 9 k.k.w.). Biorąc to pod uwagę, iż kara pozbawienia wolności powinna być zasadniczo wykonywana w sposób ciągły, pomoc adwokata w sporządzeniu wniosku o udzielenie przerwy w wykonywaniu kary może okazać się niezbędna.