Rozprawa karna

Wydaje się, że w sprawach karnych najważniejsze jest ukaranie sprawcy, bądź uniewinnienie niesłusznie oskarżonego. Pokrzywdzonemu zależy na jak najszybszym zakończeniu sprawy, ponieważ chce zapomnieć o tym co go spotkało. Jednakże niekiedy rozprawa karna jest to proces bardzo długotrwały. A jego wydanie bywa poprzedzone wieloma rozprawami.

W utrwalonym wyobrażeniu rozprawa jest pełna zwrotów akcji i nie dających się przewidzieć okoliczności. Niczym jak w amerykańskich filmach i serialach. Zawsze kończy się imponującą mową obrońcy oraz prokuratora. Ten drugi jawi się jako stróż prawa domagający się sprawiedliwości. Podczas gdy, tak naprawdę rozprawa karna jest znacznie mniej widowiskowa. Jednakże odgrywa istotną rolę w drodze do wydania sprawiedliwego wyroku, który

Przebieg rozprawy karnej

Na początek protokolant wywołuje sprawę. Wywołanie sprawy to nic innego jak wyjście przez protokolanta na korytarz i wypowiedzenie słów „sprawa oskarżonego np. Jana Kowalskiego”. Jest to pewnego rodzaju zaproszenie, bowiem wówczas wszyscy zainteresowani powinni wejść na salę.

W następnej kolejności Sąd sprawdza obecność. W praktyce oznacza to wyczytywanie nazwisk osób, które zostały wezwane na daną rozprawę. Najczęściej będą nimi oskarżony, pokrzywdzony, pełnomocnicy oraz świadkowie. Wśród tych osób może być także biegły sądowy.

Po sprawdzeniu obecności Sąd, pyta o wnioski przed rozpoczęciem przewodu sądowego, a następnie przekazuje głos prokuratorowi. Istotnie odczytuje on akt oskarżenia, który zawiera zarzuty wobec oskarżonego. Zarzuty to tak naprawdę opis przestępstwa, o którego popełnienie oskarża się daną osobę.

W tym momencie uwaga Sądu skupia się na oskarżonym. Przede wszystkim odnosi się on do usłyszanych zarzutów i składa wyjaśnienia. W zależności od przyjętej linii obrony może to być wypowiedz niezwykle krótka „Tak, zrozumiałem zarzut, nie przyznaję się i odmawiam składania wyjaśnień” jak również szeroko przedstawiająca wersję wydarzeń oskarżonego ze wskazaniem dowodów na ich poparcie.

Następnie Sąd zarządza przeprowadzenie postępowania dowodowego. W zależności od sprawy mogą to być dowody z dokumentów, nagrań, zdjęć oraz oczywiście zeznań świadków.

W praktyce, przeprowadzenie dowodu z dokumentu polega na tym, że Sąd informuje strony, iż dowód taki przeprowadził. Oznacza to, że zapoznał się z jego treścią i będzie brał ją pod uwagę przy wydawaniu wyroku. Oczywiście strony mają prawo zapoznać się z treścią dokumentu jeżeli nie była im ona wcześniej znana. Nierzadko w trakcie rozprawy, sąd odczytuje także treść dokumentów urzędowych lub prywatnych, jak również odpowiednie protokoły przesłuchań.

Rola obrońcy w procesie karnym

Godnym uwagi jest fakt, iż świadkowie czasami zeznają również na korzyść oskarżonego. A zatem, wbrew ogólnemu wyobrażeniu rozprawa karna nie jest jedynie serią ataków na oskarżonego. Jej najważniejszą rolą jest rzetelne zebranie materiału dowodowego. Dzięki temu Sąd będzie mógł wydać sprawiedliwy wyrok. Wydaje się, że w toku procesu duże znaczenie odgrywa obrońca. Obrońcą może być adwokat lub radca prawny. Jego doświadczenie oraz wiedza pozwala nawet uniewinnić oskarżonego. Często również doprowadzi do zmniejszenia wyroku.

Po zakończeniu przesłuchiwania świadków, Sąd udziela głosu stronom. Jako pierwszy mowę końcową wygłasza prokurator. Po nim głos zabiera obrońca oskarżonego, jeżeli został on ustanowiony. W przeciwnym razie bezpośrednio po prokuratorze, może przemówić oskarżony.

Mowy końcowe to tak naprawdę walka na argumenty. Każda ze stron stara się przekonać Sąd do swoich racji. Istotne jest odwoływanie się w trakcie nich do przeprowadzonych w toku procesu dowodów. Dzięki nim możliwe jest przeanalizowanie wszystkich okoliczności sprawy. W razie wątpliwości co do ich wiarygodności, Sąd nie powinien brać ich pod uwagę. W praktyce jest to swoiste podsumowanie rozprawy.

Rozprawę kończy wydanie wyroku, które może jednak zostać odroczone.

Warto podkreślić, iż rozprawa może zostać przerwana celem np. wezwania kolejnych świadków. Istotnie, przerwa taka może trwać nawet kilka dni. Nie należy również zapominać, iż w praktyce postępowanie dowodowe nie kończy się na jednej rozprawie. Najczęściej jest ono rozłożone w czasie i niejednokrotnie trwa nawet kilka lat.