Ktoś z bliskich Ci osób zmarł pozostawiając po sobie majątek i nie uwzględnił Cię w testamencie? Zastanawiasz się co możesz z tym zrobić? Jakie są możliwości uzyskania spadku? Czy dochodzenie zachowku jest w Twoim przypadku możliwe?

W polskim prawie istnieje możliwość sporządzenia testamentu. Jest to rozporządzenia całym swoim majątkiem na wypadek śmierci na rzecz wybranych przez siebie osób. Niestety nie zawsze w kręgu osób wskazanych przez spadkodawcę w testamencie znajdują się osoby najbliższe. To one w razie ustawowego dziedziczenia byłyby powołane do spadku.

Instytucją chroniącą prawa takich osób jest zachowek z art. 991 Kodeksu cywilnego. Przez zachowek to zapłata sumy pieniężnej stanowiącej określoną część czystej wartości spadku. Występujemy o nią przeciwko osobie, która uzyskała część lub całość spadku.

Kto jest uprawniony do uzyskania zachowku?

a) Małżonek spadkobiercy, który pozostawał ze spadkodawcą w związku małżeńskim do chwili śmierci
b) Zstępni spadkodawcy, czyli dzieci, także przysposobione, wnuki, a nawet prawnuki
c) Rodzice spadkodawcy, w ich przypadku nie jest ważne, czy w chwili śmierci spadkodawcy pozostawali w związku małżeńskim

Jaka jest wysokość zachowku?

Wysokość zachowku zazwyczaj wynosi połowę wartości udziału, który otrzymałaby osoba uprawniona, w przypadku dziedziczenia ustawowego. Wartość ta zwiększa się w przypadku zstępnych spadkobiercy, którzy nie ukończyli 18 lat oraz uprawnionych do zachowku, jeśli są trwale niezdolni do pracy. W tych dwóch przypadkach, wartość zachowku zwiększa się do 2/3 udziału, który przypadałby im w razie ustawowego dziedziczenia.
Należy pamiętać, że sytuacje, które uprawniają nas do większego zachowku, muszą istnieć w momencie otwarcia spadku.
Na poczet zachowku należy doliczyć: darowizny dokonane przez spadkodawcę za życia, zapisy windykacyjne, inne korzyści uzyskane przez uprawnionego np.: koszty wychowania oraz wykształcenia.

Dochodzenie roszczenia o zapłatę zachowku polubownie, a może przed sądem?

Jeśli zobowiązani do zapłaty roszczenia o zachowek nie uczynią tego dobrowolnie, można wystąpić o jego zapłatę do sądu. Postępowanie to toczy się w trybie procesowym przed sądem właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy lub przed sądem miejsca położenia majątku spadkowego, zgodnie z art.39 Kodeksu postępowania cywilnego.
Roszczenie o zachowek jest roszczeniem majątkowym. Przedawnia się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu.

Czy roszczenie o zapłatę zachowku jest dziedziczne?

Tak! Jeśli roszczenie o zapłatę zachowku należne Twoim wstępnym nie zostało zrealizowane za życia twoich rodziców lub dziadków, wchodzi ono w skąd spadku jako cywilnoprawne roszczenie majątkowe. Dzięki temu, jeśli nie upłynął termin przedawnienia możesz ubiegać się o zachowek, który należał się Twoim bliskim.

Jeśli obliczenie udziału w spadku oraz wartości zachowku sprawia Ci trudność, a postępowanie przed sądem nie jest Twoja mocną stroną skontaktuj się z profesjonalnym pełnomocnikiem, który pomoże Ci przejść przez całą procedurę i uzyskać należne Ci roszczenie.