Czym jest wypowiedzenie umowy o pracę?
Wypowiedzenie umowy o pracę to jednostronne oświadczenie woli jednej ze stron. Celem wypowiedzenia umowy o pracę jest zakończenie istniejącego stosunku pracy po upływie tzw. okresu wypowiedzenia.
Okres wypowiedzenia jest okresem czasu pomiędzy skutecznym doręczeniem wypowiedzenia umowy , a faktycznym zakończeniem umowy o pracę. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę powinno nastąpić na piśmie. Ponadto powinno zostać doręczone pracownikowi tak by ten mógł się zapoznać z jego treścią. Czyli na przykład powinno zostać wręczone osobiście przez przełożonego w zakładzie pracy, doręczone za pomocą poczty (list polecony z potwierdzeniem odbioru) lub elektronicznie. Jednak w przypadku doręczenia dokumentu elektronicznego musi on być opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym. W przypadku gdyby doszło do doręczenia wypowiedzenia umowy o pracę za pomocą zwykłego emalia to w takiej sytuacji doręczenie wypowiedzenia jest ważne i wywołuje skutki prawne czyli zaczyna biec okres wypowiedzenia umowy o pracę. Jednak jest to zarazem wypowiedzenie wadliwe i pracownik ma możliwość zakwestionowania tak doręczonego wypowiedzenia umowy o pracę przed Sądem Pracy i może dochodzić przywrócenia go do pracy lub odszkodowania.
Do rozwiązania umowy o pracę pomiędzy pracodawcą, a pracownikiem może dojść
- na mocy porozumienia stron
- przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem)
- przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia)
- z upływem czasu, na który była zawarta.
Jeżeli umowa o pracę zawarta jest na czas nieokreślony to pracodawca ma obowiązek tego aby wskazać pracownikowi powód w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę uzasadniający wypowiedzenie umowy o pracę. Dodatkowo każde wypowiedzenie umowy o pracę powinno zawierać pouczenie o możliwości odwołania się przez pracownika od odwania do sądu pracy.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę jest uzależniony od długości trwania okresu zatrudnienia u konkretnego pracodawcy. Okres wypowiedzenia trwa:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy
- 1 miesiąc jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy
- 3 miesiące jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 3 lata.
W przypadku umów o pracę zawartych na okres próbny wynosi on:
- 3 dni robocze w przypadku okresu próbnego nie przekraczającego 2 tygodni
- 1 tydzień w przypadku okresu próbnego nie dłuższego od 2 tygodni
- 2 tygodnie w przypadku okresu próbnego wynoszącego 3 miesiące
Jak liczyć okres wypowiedzenia umowy o pracę.
Wbrew pozorom obliczenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę nie jest takie proste. Jeżeli chodzi o wypowiedzenie umowy o pracę, które liczone jest w w dniach to najlepiej jest zrobić to na początku tygodnia czyli w poniedziałek. Ostatnim dniem wypowiedzenia będzie w takiej sytuacji czwartek. Jeżeli złożymy wypowiedzenie umowy o pracę w piątek to bieg okresu wypowiedzenia rozpocznie się dopiero w poniedziałek po weekendzie. Zakończy natomiast w środę. Minie więc 5 dni kalendarzowych od momentu złożenia wypowiedzenia.
Okres wypowiedzenia który liczony jest w miesiąc to rozpoczyna on swój bieg z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu złożenia pisma, a kończy ostatniego dnia miesiąca niezależnie od tego, ile dany miesiąc ma dni.
Przykład liczenia terminu wypowiedzenia umowę o pracę.
Po decyzji o odejściu w pracy pracownik który pracował na podstawie na czas nieokreślony 10 lat zorientował się, że obowiązuje go 3 miesięczny okres wypowiedzenia. Złożył pismo z wypowiedzeniem umowy o pracę 1 listopada 2021 r. Bieg okresu wypowiedzenia rozpocznie się w takiej sytuacji dopiero 1 grudnia 2021 r. i skończy 28 lutego 2022 r. Gdyby złożył wypowiedzenie na koniec października 2021 r. umowa rozwiązałaby się z upływem 31 stycznia 2022 r.
Decyzja o tym kiedy złożyć wypowiedzenie o pracę jest wbrew pozom istotna. Jeżeli pracownikowi zależy na jak najszybszym odejściu z pracy powinien on złożyć wypowiedzenie w odpowiednim terminie. Kilka dni różnicy może zdecydować, że będzie on musiał pracować u danego pracodawcy przez miesiąc więcej.
Dni wolne na poszukiwanie pracy
Niewielu pracowników wie, lecz w trakcie okresu wypowiedzenia pracownikowi przysługuje wolne od pracy w ilości:
- 2 dni – w przypadku dwutygodniowego i miesięcznego wypowiedzenia,
- 3 dni – w przypadku trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia.
Wolne przysługuje jednak tylko w sytuacji gdy to pracownikowi zostało wręczone wypowiedzenie umowy o pracę. Gdy to pracownik zdecydował się na rozwiązanie umowy o pracę wolne dni na poszukiwanie pracy nie przysługują mu
Jeżeli o rozwiązaniu umowy zadecydował pracownik, nie może on liczyć na uzyskanie dodatkowego wolnego na poszukiwanie pracy. Pracownik musi wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o udzielenie mu wolnego. Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas poszukiwania pracy.
Dodatkowo pracodawca posiada możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę. Skrócenia okresu trzymiesięcznego wypowiedzenia ale najkrócej do 1 miesiąca w sytuacji gdy wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub umowy o pracę zawartej na czas określony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników. W takiej sytuacji pracownik ma prawo do odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
Co istotne w ostatnim dniu wypowiedzenia umowy o pracę pracodawca ma obowiązek wydania pracownikowi świadectwa pracy. Świadectwo pracy może zostać osobiście wręczone pracownikowi lub osobie którą pisemnie upoważni do jego odbioru. Jeżeli niemożliwym jest odebranie przez pracownika lub osobę przez niego wskazaną świadectwa pracy to pracodawca powinien niezwłocznie dostarczyć je za pośrednictwem poczty lub w inny sposób. Termin na to doręczenie wynosi 7 dni od dnia ustania stosunku pracy. Ważnym jest, że świadectwo pracy pracodawca musi wydać pracownikowi bez żadnego wniosku ze strony pracownika.
Państwowa inspekcja pracy